Stoppen met roken
Waarom dit onderzoek?
Ondanks de grote inzet op preventie is er recent een kleine toename in rookgedrag te zien bij jongeren tussen de 16 en 25 jaar. Meer dan de helft van de 16-18 jarige studenten (MBO/HBO) heeft ooit gerookt en bijna zeventien procent rookt dagelijks, met alle risico’s op het ontwikkelen van o.a. verslaving en kanker. Het gebrek aan effectieve stoppen met roken interventies voor jongeren is een enorm gemis in het huidige tabaksontmoedigingsbeleid. Daarnaast zijn stoppen met roken interventies voor volwassenen vaak niet effectief voor jongeren en sluiten deze niet aan bij deze doelgroep. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, zijn jongeren wel geïnteresseerd om te stoppen met roken. Stoppen met roken voor het dertigste levensjaar zorgt voor een afname van meer dan 97% van de consequenties van roken op de gezondheid. Na 20 jaar rookvrij zijn is het verhoogde risico op kanker door roken verdwenen. Stoppen met roken op jonge leeftijd is dus cruciaal.
De doelstelling voor dit project is het ontwikkelen en testen van een mobiele game om jongeren te helpen stoppen met roken. Door het spelen van de game worden de werkingsmechanismen die roken in stand houden aangepakt. De game creëert een sociale context waarin jongeren samen kunnen stoppen met roken en waarbij de invloed van leeftijdsgenoten op een positieve manier ingezet wordt. Daarnaast wordt ingezet op impulscontroletraining en het versterken van een focus op de toekomst.. De game wordt ontwikkeld in samenspraak met rokende jongeren, game-design partners en andere belanghebbenden zoals het Nationaal Expertisecentrum voor Tabaksontmoediging.
Wat doen we?
In de afgelopen jaren is samen met rokende jongeren stapsgewijs gewerkt aan de ontwikkeling van prototypen voor de game HitnRun (https://www.ru.nl/bsi/research/group-pages/substance-use-addiction-food-saf/hitnrun-een-game-om-jongeren-te-helpen-stoppen-met). Dit heeft geresulteerd in een versie van de game (HitnRun 1.1) die verder geoptimaliseerd en geautomatiseerd moet worden. Pilotstudies zijn inmiddels afgerond en de game zal worden getest in een grotere studie.
Wat hebben we gevonden?
Door onze pilotstudies hebben we geleerd dat 1) jongeren die HitnRun meer speelden minder rookten, en dat dit vooral zo was voor de jongeren die een grotere nicotineverslaving hadden, een lagere opleidingsachtergrond hadden en die meer sociaal betrokken waren bij de interactie met andere spelers binnen HitnRun, 2) jongeren rook-cues minder positief ervoeren na de impulscontroletraining in HitnRun, 3) jongeren HitnRun positiever beoordeelden en ervoeren dan zelfhulpmateriaal. Deze resultaten zijn veelbelovend om HitnRun samen met rokende jongeren verder te ontwikkelen en deze te testen in een grotere studie.
Wie zijn betrokken?
Dit project is tot stand gekomen in samenwerking met KWF Kankerbestrijding en Erasmus+. De volgende personen zitten in het projectteam:
- Maartje Luijten (Project Leader, Radboud Universiteit)
- Isabela Granic (Principal Investigator, Radboud Universiteit)
- Hanneke Scholten (Principal Investigator, Universiteit Twente)
- Marloes Kleinjan (Principal Investigator, Trimbos Institute)
- Suhaavi Kochhar (Promovenda, Radboud Universiteit)
NISPA (Boukje Dijkstra) is betrokken om de vertaalslag te maken van het gebruik van de game binnen de verslavingszorg.
Publicaties
- Scholten, H., Luijten, M., Poppelaars, A., Johnson-Glenberg, M., & Granic, I. (2021). Mechanisms of change in a go/no-go training game for young adult smokers. Health Psychology, 998-1008.
- Scholten, H. (2020). Designing and testing a game intervention to help youth quit smoking (doctoral dissertation). Behavioural Science Institute, Radboud University, Nijmegen, the Netherlands.
- Scholten, H., Luijten, M., & Granic, I. (2019). A randomized controlled trial to test the effectiveness of a peer-based social mobile game intervention to reduce smoking in youth. Development and Psychopathology, 31, 1923-1943.
- Scholten, H., & Granic, I. (2019). Use of the principles of design thinking to address limitations of digital mental health interventions for youth. Journal of Medical Internet Research, 21(1), e11528.
